- Temmuz ayının son günlerini yaşadığımız bu dönemde özellikle Çin'deki lider tersanelerimizin önemli ölçüde 2019 yılı sonuna kadar hatta 2020 yılı ilk çeyreğinde önemli ölçüde dolduğunu görüyoruz.
- Bu durumun en önemli sebebi ise Scrubber retrofit talepleri ve blok anlaşmaları olarak gözüküyor.
- Geçtiğimiz hafta yaptığımız görüşmelerde tarafımıza iletilen bilgilere göre; Ekim ayı sonuna kadar nerdeyse full doluluğun yaşandığı tersanelerimizde Kasım ve Aralık aylarında sınırlı yerler olsa da bu yerler öncelikle tersane temsilcileri olan bizler ve sürekli müşterilerimize verilecek ve bizlerden de belirli tip, DWT ve işlere haiz gemilere öncelikle yönelmemiz isteniyor.
- Ayrıca scrubber ve artan talep nedeniyle tersanelerde nitelikli işgücü bulmak da zorlamaya başladığından tüm tersanelerde gecikme ve kalite sorunlarının da yaşanabileceği öngörülerimiz arasında bulunuyor. Hatta bazı tersanelerde yerli ya da yabancı Armatörlerin şikayetlerinin olduğu bizlerin de kulağına geliyor.
- Yine scrubber tedarikçi firmalarının istenen şartları sağlamakta ne kadar başarılı olacağı, başarısızlıklar halinde neler yaşanacağı ve bunların gerek Armatörlere gerekse tersaneye ne tür ek maliyetler ve sıkıntılar yaratacağı da henüz çok da belirgin değil. Ancak görünen o ki başlayan ve önceden çok da denenmemiş scrubber projeleri nedeniyle gemiler tersanelerden zamanında ayrılamıyor ve tersane iskelelerinde önemli ölçüde yoğunluk ve problem yaşanıyor.
- Daha önceki yazılarımda da belirttiğim üzere naçizane görüşüm özellikle Scrubber Retrofit işinin tersaneler açısından çok da akılcı olmadığı, uzun sürmesi nedeniyle tersaneyi işgal ettiği ve bu nedenle diğer işlerden daha efektif kazanmanın önüne geçeceği, bu nedenle de karlı olmadığı yolunda idi. Bugünkü geldiğimiz noktada özellikle Çin tersanelerimiz düşüncemin büyük ölçüde haklı çıktığını söylüyorlar. Bu bağlamda scrubber retrofitte tek kazananın eğer taahhütlerini yerine getirebilirlerse tedarikçiler olacağı yönünde.
- Çin'de bazı büyük tersaneler başka tersaneleri (genelde sadece Çin piyasasına çalışan tersaneler) kiralama yoluna gidiyor ve anlaştıkları müşterilerini yer yokluğunu bahane göstererek o tersanelere götürüyorlar. Bu konuda müşterilerini de ikna etmek için piyasa koşullarının altında fiyatlar verebiliyorlar fakat bu durumun tahmin edeceğiniz üzere Armatör açısından büyük riskleri var.
- Bazı tersaneler ise yer durumundaki sıkıntılar nedeniyle anlaştıkları gemileri dahi red ya da öteleme yoluna gitmekteler. Benzer şekilde bir kısım tersaneler ucuza anlaştıkları scrubber projelerini birkaç gemiyi yaptıktan sonra Armatöre diğerlerini yapamayacaklarını belirterek red ediyorlar.
- Müşteri seçiminin yeniden önem kazandığı bu dönemde özellikle Asya menşeeli bazı büyük yabancı management firmalarının çeşitli sebeplerle çoğu tersaneler tarafından kara listeye alındığı da aldığımız duyumlar arasında.
- Scrubber takılan gemilerden alınan sonuçlar dahilinde eğer kötü beklenen olur ve sonuçlar büyük ölçüde başarısız olur ise scrubber zorunluluğunun bir dönem rafa kaldırılabileceği dahi konuşuluyor.
- Gelinen bu noktada havuz süreleri de mümkün mertebe kısa tutulmaya çalışılmakta ve bu nedenle havuz süresini uzatacak silikon boya gibi uygulamalar tersaneler tarafından özellikle 2019 yılı havuzlarında pek yapılmak istenmiyor.
- Halihazırda temsil ettiğimiz tersanelerimizde sıkı kontroller nedeniyle çok şükür şu an herşey yolunda gözükürken, gelecekle ilgili de kontrolü kaybetmemek için çalışmalar yaptıklarını tarafımıza ayrıca taahhüt etmekteler.
Denizcilik sektörünün genelini etkileyen bazı durumlar ve Armatörlerimize öneriler
Yakın gelecek halihazırda tersaneler açısından çok da belirgin değil gibi gözüküyor ve yukarıdakiler dahilinde Armatörlerimizin de kötü sürprizlere hazırlıklı olmalarını tavsiye ediyoruz. Bu bağlamda;
- Öncelikle taşeron tersanede değil de anlaştığınız tersanede size hizmet verileceğinden emin olunuz.
- Anlaştığınız tersanelerle sürekli Eta update paylaşarak herseyin kontrol altında olup olmadığını tersane ve tersane temsilcisiyle periyodik olarak kontrol ediniz.
- Yeni onarım ve havuz taleplerinizde eğer gideceğiniz yerlerde uzun yıllara dayalı ilişkileriniz yok ise ya da ciddi anlamda alternatif ihtiyacı içinde iseniz muhakkak tersane temsilcileri kanalıyla tersanelere ulaşmaya çalışınız. Bu sayede daha önde ve avantajlı olma ihtimaliniz artacak ve daha güvende olacaksınız.
- Tersanelerimizin listesini alan bazı firmaların da maalesef tersanelerimize direkt başvurular yaptıklarını görüyoruz. Oysa ki gerek direkt, gerekse başka acentalar kanalıyla gelen firmalara tersanelerimizde öncelik verilmemekte ve dolu oldukları belirtilebilmektedir. Bu durum biz acentalara da gizli ya da aleni olarak bildirilmektedir. Hatta çoğu tersane bu tür durumlarda Armatörü kabul etse dahi yetkili acentalara ücret ödemekte ve Armatör de hem acenta kontenjanını kullanamamakta hem de acentadan alabileceği ücretsiz destek hizmetlerinden mahrum kalmaktadır. Ayrıca tersaneler de bu tür Armatörlere karşı güvensizlik yaşamaktadır.
Bütün okuyucularımıza belirsizlik ve olumsuzluklar ne kadar çok olursa olsun 2019 ve 2020 yılının hep alacakları doğru kararlar neticesinde başarılı geçmesi temennisiyle, çalışmalarında başarılar dileriz.
Son sözümüz: Türk Denizciliğinin Yunanlılar gibi başarılı olmasının en önemli şartı; birlik ve beraberliğimiz ile her konuda birbirimize danışmamız ve her seviyeden kişi ve firmaların görüşlerine değer vermek ve dikkate almaktır. Eğer kendi yükümüze sahip değil ya da bulunduğumuz alanda tek değilsek dünya denizciliğinde başarılı firmalar olabilmemizin yolu sadece bu anlayıştan geçmektedir.
Saygılarımızla,
Osman Kaya TURAN
Genel Müdür
Genel Müdür
Gemi İnşaatı ve Gemi Makinaları Yüksek Mühendisi (MBA, MSc)
OKT denizcilik ve ticaret LTD. ŞTİ.
Şemsettin Günaltay Cad. Köseoğlu İş Merkezi Kat:4 No: 152/20 Kazasker - Kadıköy ISTANBUL TURKEY
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder